Δημιουργική γραφή στο Δημοτικό: προτάσεις διδακτικής αξιοποίησης (μέρος πρώτο)

Ακολουθούν μερικές προτάσεις για τη διδακτική αξιοποίηση της Δημιουργικής Γραφής στο Δημοτικό. Με την κατάλληλη προσαρμογή, οι προτάσεις μπορούν να βρουν χρήση ακόμα και σε παιδιά μικρότερης ηλικίας.

1η πρόταση:

Διπλώνουμε ένα χαρτί Α4 (όπως δείχνει το template), καθώς και την αριστερή πλευρά του. Στο template που ακολουθεί, οι γραμμές δείχνουν τον τρόπο που μπορεί να διπλωθεί το χαρτί. Η δραστηριότητα γίνεται από ομάδα μαθητών (μέχρι 5).  Ξεκινούμε με τόσα χαρτιά-templates όσοι είναι και οι μαθητές της ομάδας. Αρχικά, κάθε μαθητής γράφει μία λέξη (όποια θέλει) στην αριστερή πλευρά του κάθε χαρτιού. Ο χρόνος καθορίζεται κάθε φορά από τον εκπαιδευτικό της τάξης. Στη συνέχεια, το κάθε παιδί της ομάδας αρχίζει κυκλικά να συμπληρώνει την ιστορία γράφοντας μόνο στο πρώτο οριζόντιο "τσακισμένο" πλαίσιο το κείμενο που θέλει να προσθέσει στην ιστορία. Με την υπόδειξη του τέλους χρόνου από τον εκπαιδευτικό, τα χαρτιά πηγαίνουν κυκλικά στον επόμενο μαθητή, που θα έχει τον χρόνο να διαβάσει τι έχουν γράψει προηγουμένως οι συμμαθητές του και να συμπληρώσει αναλόγως το κείμενο, ώστε να διατηρείται το νόημα και να εμπεριέχονται και οι λέξεις που είχαν αρχικά γραφτεί στην αριστερή πλευρά του χαρτιού. Στη περίπτωση που μία λέξη από αυτές δεν ταιριάζει στη ροή του κειμένου, μπορεί να αφαιρεθεί και στη θέση της να γραφτεί μία άλλη. Στόχος: στο τέλος της δραστηριότητας θα έχουν γραφτεί τόσες μικρές ιστορίες όσα και τα παιδιά της ομάδας.

2η πρόταση:

Φτιάχνοντας τον ήρωα μιας ιστορίας: μπορούμε να επεξεργαστούμε την άσκηση είτε ατομικά είτε ομαδικά. Ο κάθε μαθητής ή η κάθε ομάδα θα πρέπει να "φτιάξει" το προφίλ του ήρωα ή της ηρωίδας, δίνοντάς του/της κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα που θα μπορούν σε δεύτερο επίπεδο να αξιοποιηθούν για τη δόμηση μιας ιστορίας με αρχή, μέση και τέλος. Όσο περισσότερο ευφάνταστα και ασυνήθιστα είναι τα χαρακτηριστικά που θα αποδώσουμε στον ήρωα/ηρωίδα, τόσο πιο δημιουργικά μπορεί να κινηθεί η σύνταξη της ιστορίας. Ακόμα και αν δεν προβούμε σε συγγραφή επιμέρους ιστοριών για τους πρωταγωνιστές-ήρωές μας, θα έχουμε φτιάξει το προφίλ των δυνητικών ηρώων και ηρωίδων μελλοντικών ιστοριών ή παραμυθιών.

3η πρόταση:

Γράφοντας 10 προτάσεις που ξεκινούν με όσα μπορώ να κάνω. Προτείνεται και για παιδιά των μικρών τάξεων του Δημοτικού. Στην περίπτωση που εικονογραφηθούν οι προτάσεις, μπορούν να γίνουν πολύ ενδιαφέρουσες εικονογραφημένες αφίσες με όσα αναγνωρίζουν τα παιδιά στους εαυτούς τους ως σημαντικά.

Ενδιαφέρουσα δραστηριότητα:

https://www.meleniro.gr/2016/09/%CE%B4%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%B9-%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CF%8E-%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CF%89/

4η πρόταση:

Ο εκπαιδευτικός επιλέγει 8 λέξεις (μπορεί να είναι τυχαίες, επιλεγμένες από κείμενο βιβλίου Γλώσσας ή άλλου λογοτεχνικού βιβλίου) και οι μαθητές τις καταγράφουν διάσπαρτα σε ένα φύλλο χαρτί (το template ακολουθεί στη συνέχεια). Κατόπιν οι μαθητές σε ομάδες εργασίας (μέχρι και 5 παιδιά) συμπληρώνουν το κείμενο, ενσωματώνοντας τις λέξεις που δόθηκαν. Με τη λεκτική επισήμανση του εκπαιδευτικού τα χαρτιά με τα κείμενα "αλλάζουν χέρια", με αποτέλεσμα στο τέλος της δραστηριότητας να έχουμε 5 αυτοτελείς σύντομες ιστορίες. Παραλλαγή της συγκεκριμένης πρότασης: ζητείται από τα παιδιά στην αρχή να συμπληρώσουν στα κενά 2 ουσιαστικά, 3 ρήματα, 2 επίθετα και 1 επίρρημα (ή όποιον άλλο συνδυασμό μερών του λόγου θέλουμε να προτείνουμε) και το κάθε παιδί γράφει τις δικές του λέξεις. 

Στο τέλος δίνεται ο τίτλος της κάθε ιστορίας από το παιδί που θα είναι η σειρά του να γράψει το τέλος της.