“Πού να βάλω το κόκαλο”: Άσκηση φωνολογικής ενημερότητας για το Νηπιαγωγείο

Προσαρμοσμένο στην ελληνική γλώσσα, το παιχνίδι που ακολουθεί προτείνει μία άσκηση φωνολογικής ενημερότητας/επίγνωσης για το αρχικό, το τελικό και το ενδιάμεσο φώνημα ή σύλλαβη (μόρφημα).

Αν και αρκετά διαφορετική από την αγγλική γλώσσα (στη δομή της οποίας προφανως ταιριάζει περισσότερο), πιστεύω ότι και η ελληνική γλώσσα μπορεί να δώσει πολλά παραδείγματα για αξιοποίηση του παιχνιδιού στα πλαίσια φωνολογικής ενημερότητας των νηπίων. 

Επιπλέον Γλωσσικά Παιχνίδια Φωνολογικής Ενημερότητας 

θα βρείτε ΕΔΩ.

Το παιχνίδι μπορεί να παιχθεί με μικρές ομάδες παιδιών, όπου στην καρτέλα με τον σκύλο που θα έχει μπροστά του, το κάθε παιδί καλείται να τοποθετεί κάθε φορά το κόκκαλο στη σωστή θέση, ανάλογα με τη διαφορά στον ήχο των λέξεων που ακούει.

Δίνονται τρεις καρτέλες (ενδεικτικά παραδείγματα): μία με ζευγάρια λέξεων με διαφορετικό μόνο το αρχικό φώνημα, μία με ζευγάρια λέξεων που διαφέρουν ως προς την κατάληξη και μία με ζευγάρια λέξεων που έχουν διαφορετική ενδιάμεση συλλαβή. Ανάλογα με το πού εστιάζει την διαφορά, το παιδί τοποθετεί το κόκκαλο στην αρχή, στην μέση ή στο τέλος του σώματος του σκύλου...

Στην πρώτη καρτέλα δίνονται τα εξής ζευγάρια λέξεων:
γόμα-χώμα, ψήνω-δίνω, μήλο-ξύλο, λύρα-ψείρα, μέλι-βέλη, σούπα-κούπα.

Στη δεύτερη καρτέλα δίνονται τα εξής ζευγάρια λέξεων:
άλογο-άλογα, κουτάλι-κουτάλα, μήλο-μηλιά, κολόνια-κολόνα,
πόλη-Πόλος, τοίχος-τύχη.

Στην τρίτη καρτέλα δίνονται τα εξής ζευγάρια λέξεων:
πόλεμος-ποταμός, πίνακας-πίδακας, πιρούνι-πιτσούνι, λαμπάκι-λαδάκι, μπαντάνα-μπανάνα, μπαλόνι-μπαλκόνι.

ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑΣ

Παίζοντας με τις συλλαβές στο Νηπιαγωγείο: ο συλλαβοκλόουν

Ακολούθως προτείνεται ένα παιχνίδι για εξάσκηση στις συλλαβές. Στους συνδέσμους που ακολουθούν θα βρείτει εποπτικό υλικό - κάρτες αναφοράς για την κάθε συλλαβή).

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΝΑΡΤΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ "ΑΠΟΚΡΙΕΣ"

ΚΛΙΚ ΕΔΩ.

Ο ΣΥΛΛΑΒΟ-ΚΛΟΟΥΝ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΙΑΣ

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/12/blog-post_4145.html
(οι συλλαβές ΨΑ, ΨΩ, ΨΥ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/12/blog-post_13.html
(οι συλλαβές ΞΙ, ΞΥ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/11/blog-post_3040.html
http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/08/10_9.html
http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/02/blog-post_2921.html
(οι συλλαβές, ΔΑ, ΔΕ, ΔΙ, ΔΟ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/11/blog-post_9572.html
(οι συλλαβές ΚΑ, ΚΟ, ΚΙ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/08/blog-post_23.html
(οι συλλαβές ΜΑ, ΜΕ, ΜΗ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/08/blog-post_6876.html
(οι συλλαβές, ΖΑ, ΖΥ, ΖΟΥ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/07/7_27.html
(οι συλλαβές ΓΑ, ΓΕ, ΓΙΑ, ΓΡΑ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/07/6.html
(οι συλλαβές ΒΑ, ΒΗ, ΒΙ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/06/blog-post_14.html
(οι συλλαβές ΤΑ, ΤΟ, ΤΕ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/05/blog-post_1894.html
(οι συλλαβές ΡΟ, ΡΑ, ΡΙ & οι συλλαβές ΣΟ, ΣΑ, ΣΕ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/04/blog-post_4656.html
(οι συλλαβές ΛΑ, ΛΕ, ΛΙ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/02/blog-post_16.html
(οι συλλαβές ΜΑ, ΜΟ, ΜΕ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2012/12/blog-post_5381.html
(οι συλλαβές ΠΑ, ΠΟ, ΠΙ)

http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2012/12/blog-post_21.html
(οι συλλαβές ΧΑ, ΧΕ, ΧΟ)

Γλωσσικά Παιχνίδια Φωνολογικής ευαισθητοποίησης για το αρχικό φώνημα με θέμα την Διατροφή

Εμπνευσμένα από την ανάρτηση της Μαρίας που μπορείτε να βρείτε στον σύνδεσμο

http://pythagoreionip.blogspot.gr/2013/10/blog-post_9.html

τα παρακάτω γλωσσικά παιχνίδια φωνολογικής ενημερότητας/επίγνωσης προτείνουν καρτέλες σε σχήμα πίτσας για την εξάσκηση των παιδιών στην εύρεση του αρχικού φωνήματος. Το θέμα όλων των καρτελών είναι η διατροφή και έχουν επιλεγεί τα εξής αρχικά γράμματα με τις αντίστοιχες λέξεις.

Για την θεματική ενότητα ΔΙΑΤΡΟΦΗ μπορείτε να αναζητήσετε συνολικά 40 χρήσιμες συνδέσεις με εποπτικό υλικό, προτάσεις κατασκευών και φύλλα εργασίας στους δύο συνδέσμους που ακολουθούν:
http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/10/16-2-20.html
&
http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/10/16-20-1.html

Οι πίτες που προτείνονται κόβονται σε κομάτια και τα παιδιά στο πλαίσιο των ελεύθερων δραστηριοτήτων ή στην ολομέλεια προσπαθούν να ταιριάξουν τις λέξεις με το ίδιο αρχικό φώνημα στην ίδια πίτα. Για την εφαρμογή μπορείτε να ανατρέξετε στον σύνδεσμο του Πυθαγόρειου Νηπιαγωγείου που δίνεται στην αρχή της ανάρτησης.

Δίνεται και πατρόν για κουτί  πίτας/πίτσας για ενδεχόμενη αξιοποίηση του παιχνιδιού για εμπλουτισμό της γωνιάς γραφής.
Οι λέξεις που δίνονται είναι οι εξής:
Από τον ήχο Π: πατάτα, πεπόνι, παντζάρι, πορτοκάλι, πιπεριά, πράσο, παγωτό.

Από τον ήχο Ρ: ρέγγα, ρετσίνα, ροδάκινο, ρόδι, ρεβίθια, ραδίκια, ρόδονερο, ραπανάκια.

Από τον ήχο Σ: σταφύλι, σαγκουίνι, σούπα, σταφίδα, σέλινο, σοκολάτα, σιτάρι, σέσκουλα.

Από τον ήχο Κ: καρπούζι, κεράσι, καρότα, κιμάς, κοτόπουλο, κολοκύθα, κολοκυθάκι, καρύδια.

Από τον ήχο Φ: φέτα, φράουλα, φρούτα, φουντούκια, φάκες, φάβα, φυστίκια, φασολάκια.

Από τον ήχο Α: αχλάδι, ακτινίδιο, αβοκάντο, αβγό, αμύγδαλα, αγγούρι, αγκινάρα, ανανάς.
Από τον ήχο Μ: μήλο, μανταρίνι, μέλι, μαρούλι, μαρμελάδα, μακαρόνια, μελομακάρονα, μελιτζάνα.
Από τον ήχο Λ: λάδι, λουκουμάς, λουκάνικα, λουκούμια, λεμόνι, λάχανο, λαχανικά, λαχανάκια Βρυξελλών.

Πλανήτες και Διάστημα στο Νηπιαγωγείο: Παιχνίδι Φωνολογικής Ενημερότητας/Επίγνωσης για τις Καταλήξεις

 Αξιοποιώντας το εποπτικό υλικό του sparklebox που μπορείτε να βρείτε στον σύνδεσμο:

http://resources.sparkleplus.co.uk/sb178greek.pdf

προτείνονται ακολούθως 9 διπλές καρτέλες φωνολογικής ενημερότητας/επίγνωσης για τις καταλήξεις των βασικών εννοιών στην θεματική ενότητα ΠΛΑΝΗΤΕΣ/ΔΙΑΣΤΗΜΑ.
Οι κάρτες κόβονται και πλαστικοποιούνται και τα παιδιά προσπαθούν να ταιριάξουν την λέξη με τη σωστή κατάληξη.

Για το ίδιο θέμα μπορείτε ΕΔΩ να βρείτε τις υπόλοιπες

10 αναρτήσεις του ιστολογίου.

30 χρήσιμες συνδέσεις για την ίδια θεματική ενότητα θα βρείτε ΕΔΩ.

  

8 παζλ φωνολογικής ενημερότητας με έμφαση στις καταληξεις των λέξεων

Στον σύνδεσμο
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/reverse/search.html?start=170&lq=%CE%91%CE%94%CE%99&dq=

μπορείτε να βρείτε ένα πολύ ενδιαφέρον αντίστροφο λεξικό, όπου πληκτρολογώντας την κατάληξη με την οποία σας ενδιαφέρει να ασχοληθείτε, έχετε μία λίστα με όλες τις λέξεις που τελειώνουν σε αυτήν.

Ακολουθούν 8 παζλ φωνολογικής ενημερότητας που μπορούν να αξιοποιηθούν για τον εμπλουτισμό της γωνιάς Ανάγνωσης.

8 Λέξεις που τελειώνουν σε -άρι: ψάρι, φεγγάρι, ζάρι, λιοντάρι, σαλιγκάρι, κουκουνάρι, κοντάρι, μαξιλάρι.

8 Λέξεις που τελειώνουν σε -όνι: λεμόνι, χελιδόνι, χιόνι, πεπόνι, παντελόνι, μπαλόνι, πριόνι.

8 Λέξεις που τελειώνουν σε -ίδι: ψαλίδι, δαχτυλίδι, κατσαβίδι, κουνουπίδι, βελανίδι, στρείδι, ξίδι, φίδι.

8 Λέξεις που τελειώνουν σε -ίδα: σανίδα, κατσαρίδα, γίδα, γαρίδα, βίδα, ακρίδα, νυχτερίδα, αλυσίδα.

8 Λέξεις που τελειώνουν σε -άδα: μπουγάδα, αγελάδα, λεμονάδα, αχιβάδα, γενειάδα, λαμπάδα, καμινάδα, μαρμελάδα.

8 Λέξεις που τελειώνουν σε -άδι: αχλαδι, πηγάδι, σκοτάδι, παξιμάδι, λάδι, λιβάδι, ζαρκάδι, πετράδι.

 

Πάσχα στο Νηπιαγωγείο: Παιχνίδι Φωνολογικής Ενημερότητας για την κατάληξη -άδα

Μια γλωσσική δραστηριότητα φωνολογικής ενημερότητας που μπορεί παράλληλα να δώσει αφορμή για δραστηριότητες μυθοπλασίας με ομοιοκαταληξία (μικρά ποιηματάκια ή στιχάκια) προτείνεται στην ακόλουθη ανάρτηση με αφετηρία την λέξη ΛΑΜΠΑΔΑ...

Για αναλυτικό ευρετήριο αναρτήσεων για το Πάσχα 

ΚΛΙΚ ΕΔΩ.

Κάρτες φωνολογικής ενημερότητας για τις λεξεις σε -άδα

(1) 

(2)

Προφορικά Παιχνίδια στο Νηπιαγωγείο: Γλωσσικό Παιχνίδι με τις Αντίθετες Έννοιες

Η ακόλουθη ανάρτηση προτείνει ένα ακόμα προφορικό παιχνίδι με έμφαση στις αντίθετες έννοιες. Για την πρώτη σχετική ανάρτηση ΔΕΣ ΕΔΩ. 

ΠΡΟΦΟΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ 

ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΙΣ ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

Προφορικά Παιχνίδια στο Νηπιαγωγείο: Γλωσσικές Ακολουθίες και Ολοκλήρωση Προτάσεων

Στη νέα αυτή ενότητα θα προτείνονται κάποια γλωσσικά, προφορικά παιχνίδια με έμφαση στην κατανόηση γλωσσικών-νοηματικών ακολουθιών, την ολοκλήρωση προτάσεων με νόημα, τη δημιουργία προτασιακών δομών με λογική δομή ή σχέση αιτίου-αιτιατού, καθώς και παιχνίδια γραφο-φωνολογικής ενημερότητας.

Η αφορμή για την δημιουργία αυτών των ενοτήτων ήταν η μελέτη ενός πολύ ενδιαφέροντος άρθρου σχετικά με τη Νέα Έκδοση του Αθηνά Τεστ Διάγνωσης Δυσκολιών Μάθησης, το οποίο μπορείτε να βρείτε και να "κατεβάσετε" ΕΔΩ.

Παίζουμε το παιχνίδι αφήνοντας τα παιδιά να ολοκληρώσουν ό,τι λείπει.

Προφορικα Παιχνίδια

1. για την άσκηση στις γλωσσικές ακολουθίες

  

 2. για την άσκηση στην ολοκλήρωση προτάσεων